Acute pijn komt bij iedereen bijna dagelijks voor. Je kunt je stoten, krabben of verbranden. Je kneust iets of je hebt last van een knellende schoen.

Acute pijn heeft een duidelijke functie: er is iets mis en daarop moet actie worden ondernomen. Verreweg de meeste van deze acute pijnklachten zijn snel weer over.

Soms duurt pijn langer, bijvoorbeeld bij een botbreuk, een enkelverzwikking of een ingegroeide teennagel. Bij (dreigende) weefselschade reageren de nociceptoren (pijnreceptoren). Zij zenden dan (alarm)signalen naar het centrale zenuwstelsel. Als deze signalen in ons brein aankomen, worden die gevoeld als pijn. Na herhaalde prikkeling van nociceptoren blijken neuronen in het ruggenmerg gesensitiseerd (overgevoelig gemaakt) te worden. Onder invloed van pijnmediërende stoffen, zoals glutamaat en substantie P, worden bepaalde neuronen in het ruggenmerg gestimuleerd om de prikkelbaarheid te verhogen. Het doel hiervan is dat wij het geblesseerde lichaamsdeel ontzien, zodat de schade in het lichaamsdeel beperkt blijft en het kan herstellen.